Το Νερό είναι ζωτικό ανθρώπινο αγαθό, όχι εμπόρευμα

Ανακοίνωση της Κομμουνιστικής Απελευθέρωσης

Η υπερθέρμανση του πλανήτη που κύρια αιτία έχει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και η υπεράντληση των υπόγειων υδάτων για τις ανάγκες της βιομηχανίας, βρίσκονται στη ρίζα του προβλήματος της ξηρασίας, της λειψυδρίας και της μείωσης των αποθεμάτων νερού, της ρύπανσης του υδροφόρου ορίζοντα. Την ίδια ώρα, η βιομηχανοποιημένη γεωργία και κτηνοτροφία προκαλούν σοβαρή ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα με την εντατική χρήση φυτοφάρμακων και λιπασμάτων για όλο και μεγαλύτερη παραγωγή. Ο “κύκλος του νερού” τις τελευταίες δεκαετίες έχει αποσταθεροποιηθεί πλήρως και η αιτία είναι η καπιταλιστική ανάπτυξη.

Η κλιματική κρίση είναι βαθιά ταξική και άνιση. Αυτό κρύβεται κάτω από τις αναφορές για την “ανθρωπογενή” παρέμβαση, βάζοντας στο ίδιο τσουβάλι εργαζόμενους και επιχειρήσεις, τα εκατομμύρια των ακραία φτωχών με μια χούφτα δισεκατομμυριούχων. Οι πάνω από 700 δεσμεύσεις του ΟΗΕ για την καθολική και ισότιμη πρόσβαση σε ασφαλές και προσιτό πόσιμο νερό, για την προμήθεια, τη διαχείριση και την προστασία των υδάτινων πόρων είναι “εθελοντικές”.

• Περίπου 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες πόσιμου νερού με ασφαλή διαχείριση και σύμφωνα με τον ΠΟΥ θα αυξηθούν στα 5 δις μέχρι το 2050.

• Σχεδόν 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης χωρίς βασικές υπηρεσίες νερού.

• 4,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι στερούνται υπηρεσιών αποχέτευσης με ασφαλή διαχείριση.

• Κάθε χρόνο 297.000 παιδιά κάτω των πέντε ετών πεθαίνουν από ασθένειες που οφείλονται σε κακές συνθήκες υγιεινής ή κατανάλωση μη ασφαλούς πόσιμου νερού.

• 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας.

• Το 80% λυμάτων ρέει πίσω στα υδάτινα οικοσυστήματα χωρίς επεξεργασία ή επαναχρησιμοποίηση.

Στην Ευρώπη και στην Ελλάδα η κατάσταση δε διαφέρει από το παγκόσμιο σκηνικό. Οι περισσότερες χώρες του νότιου και του δυτικού τμήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλήττονται από μια αναδυόμενη ξηρασία που προκαλεί έντονη ανησυχία σχετικά με την υδροδότηση, τη γεωργία και την παραγωγή ενέργειας. Η περιοχή της Μεσογείου, όπως είχε προβλεφθεί, βίωσε ακραία καλοκαίρια τόσο το 2023 όσο και το 2024.

Η Ελλάδα βρίσκεται στη 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο εμφάνισης λειψυδρίας. Η αυξημένη τουριστική κίνηση, η αύξηση της θερμοκρασίας, η παλαιότητα του δικτύου και η μείωση της διαθεσιμότητας των επιφανειακών πόρων οξύνουν το πρόβλημα.

Η λύση βέβαια που προωθούν κυβέρνηση και κεφάλαιο περιλαμβάνει κάποια μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης στην Αττική, αυξήσεις στην τιμή του νερού και κυρίως ιδιωτικοποίηση και αυτού του δημόσιου αγαθού. Αρχικά, ήταν η προσπάθεια παράδοσης σε επιχειρηματικούς ομίλους της λειτουργίας και συντήρησης του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος του λεκανοπεδίου. Στη συνέχεια, ακολουθώντας το παράδειγμα του ρεύματος όπου και εκεί εκτοξεύθηκε η τιμή, ακολούθησε η ένταξη των υπηρεσιών ύδρευσης στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Ενώ στην πορεία, με τη νέα πολιτική τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος υιοθετείται μια λογιστικού αλλά και κερδοσκοπικού χαρακτήρα τιμολογιακή πολιτική για το νερό. “Στήνεται” ένας ανεξέλεγκτος, από το δημόσιο, μηχανισμός κοστολόγησης-τιμολόγησης των νερών όλης της Ελλάδας και όλων των χρήσεων (ύδρευσης – άρδευσης - αποχέτευσης), απομακρύνοντας έτσι την ευθύνη τιμολόγησης από τους δημόσιους φορείς.

Το μέλλον που επιβάλλουν για τη διαχείριση του νερού είναι ξεκάθαρο:

- Ανεξέλεγκτες αυξήσεις τιμολογίων καθιστώντας το νερό ακριβό και απρόσιτο για πολλά νοικοκυριά.

-Αβεβαιότητα για την ποιότητα και τη βιωσιμότητα των Υπηρεσιών ύδρευσης-αποχέτευσης-άρδευσης και ευκολία υφαρπαγής τους από ιδιωτικά συμφέροντα.

- Κίνδυνοι για την δημόσια υγεία, λόγω επισφαλούς πρόσβασης σε ακατάλληλο νερό.

- Κίνδυνοι και για την διατροφική επάρκεια της χώρας, λόγω περιορισμού αντί εξορθολογισμού της άρδευσης

- Ιδιωτικοποίηση μέσω της θεσμοθέτησης ρυθμιστικών αρχών. Η εμπειρία από την ενέργεια και το σιδηρόδρομο είναι πολύτιμη. Η πολιτική αυτή στα κοινωνικά αγαθά εντάσσεται στις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποβλέπει στην αντιμετώπισή τους ως εμπόρευμα και αποσκοπεί στη ρύθμιση της αγοράς του αγαθού που «απελευθερώνεται».

Εναντιωνόμαστε σε κάθε προσπάθεια για ιδιωτικοποίηση του νερού. Το νερό είναι το πιο πολύτιμο φυσικό αγαθό για την ίδια την ύπαρξη του ανθρώπου και κάθε ζωής στη γη ιδιαίτερα στην εποχή της κλιματικής κρίσης. Η διαχείριση του κύκλου του νερού είναι θεμελιακό ζήτημα για την υγεία του λαού και έχει κομβική σημασία για τον αγροτικό τομέα και τα διατροφικά αγαθά.

Το νερό δεν μπορεί και δεν πρέπει να επιτρέψουμε να γίνει εμπόρευμα!

Όπως όμως έχει δείξει και η έως τώρα εμπειρία αντίστοιχων συνταγματικών άρθρων για κοινωνικά αγαθά πχ. άρθρο 16 για το δημόσιο πανεπιστήμιο, δεν αρκεί μόνο αυτό και θα είναι πάντα διακύβευμα απέναντι στις συστημικές προσπάθειες ιδιωτικοποίησης του κύκλου του νερού.

Απαιτείται το εργατικό κίνημα να θέσει στην ατζέντα των διεκδικήσεων του με σταθερό τρόπο το ζήτημα των δημόσιων κοινωνικών αγαθών αλλά και οι συλλογικότητες στις γειτονιές να πάρουν πρωτοβουλίες για την ανάδειξη της σημασίας της πάλης για τα κοινωνικά αγαθά.

Απαιτείται η ανάπτυξη συνολικού αγώνα που θα βάλει στόχους πάλης:

• Απόλυτη προστασία του νερού, ως δημόσιου φυσικού αγαθού του πιο πολύτιμου για την ύπαρξη του ανθρώπου και κάθε ζωής στη γη, ενάντια στην ιδιωτικοποίηση και λεηλασία των φυσικών πόρων που προωθεί ο καπιταλισμός και ευθύνονται για την κλιματική κρίση και ξηρασία σε όλο τον πλανήτη.

• Μόνο στο δημόσιο όλος ο κύκλος του νερού και της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων για την εξυπηρέτηση των λαϊκών αναγκών, με κοινωνικό – εργατικό έλεγχο.

• Επαναφορά στο δημόσιο όλων των εταιρειών που αφορούν την κοινωνική ωφέλεια και την κατάργηση των Υπερταμείου – ΤΑΙΠΕΔ. Η μεταφορά των μετοχών των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο – γέννημα του 3ου μνημονίου που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με την πλήρη συμφωνία ΝΔ, ΠΑΣΟΚ - στο Δημόσιο, σύμφωνα και με τις αποφάσεις του ΣτΕ, είναι σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

• Πάλη για μέτρα ασφάλειας, ελέγχους και κονδύλια για την προστασία των υδατικών πόρων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

• Για δραστική μείωση των οικιακών τιμολογίων και των τιμολογίων των φτωχών αγροτικών νοικοκυριών. Κατάργηση του ΦΠΑ, καμία διακοπή νερού στα λαϊκά νοικοκυριά.

• Να καταργηθεί η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων η οποία έχει σκοπό την εμπορευματοποίηση του νερού όπως έγινε με την ενέργεια. 

• Ενίσχυση των ΟΕΒ (Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων) με προσωπικό και υποδομές για φθηνό αρδευτικό νερό.

Για ανατροπή όλου του πλέγματος μνημονιακών νόμων και δεσμεύσεων. Για απειθαρχία στις ντιρεκτίβες της ΕΕ, ρήξη και αντικαπιταλιστική αποδέσμευση από την ΕΕ.

ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ

Επιτροπή πόλης -χώρου -περιβάλλοντος